Wednesday, June 24, 2015

Người Trường Chay: Bí quyết sống lâu, sống khỏe của cựu bác sĩ 100 tuổi Ellsworth Wareham

 Retired cardiac surgeon and centenarian Dr. Ellsworth Wareham is vegan.
Photo courtesy Loma Linda University Medical Center


Bí quyết sống lâu, sống khỏe của cựu bác sĩ 100 tuổi
Dương Hương / Báo Gia đình & Xã hội

(GiadinhNet) - Từ xưa tới nay, con người chưa khi nào ngưng ước muốn tìm ra phương thuốc “trường sinh bất lão” để có thể tồn tại mãi mãi với thế giới sinh động này. Nhưng điều thiết thực và ý nghĩa hơn thì lại ít người chú ý, đó là sống khỏe mạnh và vui vẻ đến tận những ngày tháng cuối đời. Nhờ nhận ra điều này nên cựu bác sĩ Ellsworth Wareham đã xây dựng bí quyết cho riêng mình để đến tuổi “bách niên” vẫn giữ được thể lực và trí tuệ minh mẫn hiếm có.

Quyết định ăn chay ở tuổi trung niên

Ellsworth Wareham là một bác sĩ về hưu và hiện đang hưởng thụ cuộc sống khỏe mạnh và vui vẻ ở tuổi 100. Ông từng là một bác sĩ phẫu thuật tim cho đến khi nghỉ hưu ở tuổi 74 và tiếp tục công việc cố vấn tại trường Đại học Loma Linda cho đến khi 95 tuổi. Hàng ngày, Wareham thức dậy vào lúc 5h sáng, sau giấc ngủ kéo dài 8 hoặc 9 tiếng. Ông bắt đầu ngày mới của mình với bữa sáng hoàn toàn bằng ngũ cốc, lúa mì và sữa hạnh nhân, sau đó làm các công việc nhà, và dành thời gian với gia đình của mình. Mặc dù đã 100 tuổi nhưng vị bác sĩ về hưu này vẫn tự làm tất cả công việc vườn. Ông vẫn có thể hoàn toàn leo bộ cầu thang trong căn nhà hai tầng.

Wareham cho biết thể chất của mình không còn tốt như trước, nhưng ông chia sẻ rằng bản thân vẫn duy trì được năng lực trí tuệ. Ông khẳng định: “Nếu bạn đưa tôi cái gì đó để học thuộc, tôi sẽ ghi nhớ nó một cách nhanh chóng như lúc còn 20 tuổi”. Có thể nói, Wareham trở thành nhân vật “trường thọ” được nhiều người trên thế giới ngưỡng mộ khi tận hưởng mọi khía cạnh của cuộc sống từ thời điểm về hưu một cách rất thoải mái. Ông đọc nhiều sách và cũng dành khá nhiều thời gian để chăm sóc vườn cây của mình. Ông tự cắt cỏ, tưới nước và coi đó là một cách tập thể dục hiệu quả. Rất ít người ở độ tuổi của Wareham có được sức khỏe như ông. Vậy đâu là những bí quyết giúp vị bác sĩ này sống lâu sống khỏe như vậy?

Warehem chia sẻ, chính kiến thức chuyên môn đã giúp ích cho ông rất nhiều trong việc xây dựng một chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để giữ sức khỏe đến tuổi “bách niên” như hiện nay. Là một bác sĩ phẫu thuật, Wareham đã có nhiều năm kinh nghiệm phẫu thuật cho các bệnh nhân mắc bệnh tim mạch. Cũng nhờ đó, ông nhận ra rằng những bệnh nhân ăn chay có động mạch sạch hơn và ít mảng bám hơn so với những bệnh nhân ăn thịt. Kiến thức và nhu cầu bảo vệ trái tim khỏe mạnh đã thôi thúc Wareham thay đổi chế độ ăn uống của mình. Ông đã áp dụng chế độ ăn chay từ tuổi trung niên sau khi đọc nghiên cứu cho thấy protein động vật làm tăng lượng cholesterol. Ông tin rằng sức khỏe tốt và sự minh mẫn mà mình có thể duy trì được cho đến nay chính là nhờ một phần lớn vào quyết định đó.

Wareham cũng dẫn ra một nghiên cứu của Trung tâm Y tế Cleveland Clinic cho thấy các bệnh tim mạch có thể được cải thiện bằng cách áp dụng chế độ ăn chay, ít chất béo. Ông chia sẻ: “Nếu chỉ số cholesterol của bạn dưới 150, nguy cơ bị đau tim là rất thấp. Chỉ số cholesterol của tôi là 117. Tôi thậm chí không bận tâm đến việc làm điện tâm đồ nếu bị đau ngực. Một phần ba dân số Hoa Kỳ tử vong hàng năm liên quan đến bệnh tim mạch vành. Nếu bạn có thể phòng tránh, tại sao bạn không thử áp dụng chế độ ăn chay”. 

Theo một nghiên cứu khác của Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa Kỳ thì một chế độ ăn chay được lên kế hoạch phù hợp, cho dù là ăn chay hoàn toàn hay là ăn chay theo kỳ cũng đều lành mạnh, cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể. Nó có thể mang lại một số lợi ích về sức khỏe như phòng ngừa và điều trị một số bệnh như tim mạch, ung thư, béo phì, tiểu đường…

Vận động mọi lúc có thể

Ngoài thay đổi chế độ ăn uống, Wareham cũng rất chú ý tới việc tập luyện và chăm sóc sức khỏe tinh thần, bởi theo ông: “Sống khỏe là nghệ thuật vận dụng tất cả các kỹ năng chăm sóc bản thân, từ ăn uống, nghỉ ngơi, tập luyện, thư giãn…”. Theo cựu bác sĩ này, giữ cho tinh thần thoải mái là điều rất quan trọng để kéo dài tuổi thọ. Ông cho biết: “Tôi có một triết lý thế này: Bạn hãy làm tốt việc bạn có thể; bất cứ những điều bạn không thể làm, đừng bận tâm tới chúng”. Theo ông thì hiện nay, xã hội phát triển, lối sống, nhịp sống ngày càng nhanh hơn, áp lực trong công việc, học tập cũng ngày một cao hơn. Đó là những yếu tố xã hội gây nên chứng bệnh căng thẳng thần kinh và các bệnh tâm thần nói chung.

Về việc tập luyện, Warehem cho biết hiện tại, ông vẫn thường tự tay làm vườn, cắt cỏ, đổ rác, quét dọn lau chùi nhà cửa, hút bụi, rửa chén, rửa xe… Đó đều là vận động và rất thư giãn, rất tốt cho việc gìn giữ sức khỏe thể chất cũng như sức khỏe tinh thần. 

“Cuộc sống tiện nghi vật chất ngày nay có khuynh hướng làm cho chúng ta lười vận động. Nếp sống ù lì, không linh hoạt, thiếu vận động và thể dục là đầu mối của nhiều vấn đề về sức khỏe như: béo phì, các bệnh về tim mạch, cholesterol cao, áp huyết cao và bệnh tiểu đường. Tất cả sách báo về y khoa đều nói lên sự lợi ích của việc vận động, thể dục thể thao đối với sức khỏe của con người. Nếu có thể đi bộ thì nên đi bộ. Đây là môn dễ nhất và rất tốt cho tim mạch, đặc biệt là đối với người lớn tuổi”, cựu bác sĩ này cho hay.

Thực tế rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh, đi bộ là một hình thức luyện tập đơn giản, rất thích hợp cho người già mà lại có tác dụng phòng chống bệnh tim mạch, đột quỵ và các nguyên nhân gây tử vong khác ở người cao tuổi. Không khí trong lành và việc tập thể dục có thể làm tăng cường hệ miễn dịch, giúp chống lại các virus, làm xương chắc khoẻ và giảm béo phì. Phương thức luyện tập này cũng mang đến cho người cao tuổi một sức khoẻ tốt hơn, đồng nghĩa với việc giảm nguy cơ chấn thương khi té ngã. 

Các nhà nghiên cứu của Đại học Cambridge (Anh) đã phân tích dữ liệu từ hơn 334.000 đàn ông và phụ nữ ở châu Âu trong suốt 12 năm. Kết quả cho thấy những người vận động dù không nhiều, như chỉ đi bộ nhanh (khoảng 5 đến 6,5km/h) trong 20 phút mỗi ngày hoặc hoạt động tương đương, sẽ giúp giảm từ 16 % nguy cơ chết sớm đối với người béo phì và 30% đối với người bình thường. 

Trong khi đó, số người chết vì thiếu vận động gấp 2 lần những người chết vì béo phì. Cụ thể, sử dụng số liệu nghiên cứu về các ca tử vong ở châu Âu năm 2008, các nhà nghiên cứu ước tính 337.000 người trong số 9,2 triệu người chết ở châu Âu là do béo phì. Nhưng có đến 676.000 người chết vì thiếu hoạt động.

Chuyện lạ về thị trấn trường thọ

Wareham sống tại Loma Linda, một thị trấn nhỏ của bang California. Đây chính là một trong những nơi cư trú đông nhất của cộng đồng Cơ đốc Phục Lâm. 

Loma Linda là vùng có tuổi thọ trung bình cao nhất Hoa Kỳ và một trong 4 vùng có tuổi thọ cao nhất thế giới. Nếu như tuổi thọ trung bình của phụ nữ Hoa Kỳ là 81 tuổi thì phụ nữ sống ở thị trấn yên bình này có tuổi thọ lên đến 86 tuổi. Còn nam giới có thể sống đến 83 tuổi, cao hơn 7 tuổi so với tuổi thọ trung bình của nam giới Hoa Kỳ. 

Theo bác sĩ Wareham, những người dân sống trường thọ chủ yếu nhờ thực đơn ăn chay. Họ cũng rất ít hút thuốc lá, còn rượu thì hoàn toàn bị cấm.